Podstawowe zasady bezpieczeństwa na stoku

Z roku na rok przybywa amatorów sportów zimowych. Ty też do nich należysz? Jeśli planujesz wyprawę z rodziną lub znajomymi na narty albo snowboard, to sprawdź, czy wiesz, jakie są fundamentalne zasady zachowania na stoku. Ich znajomość sprawdzi się nie tylko w Polsce, ale także poza jej granicami.

Zasada 1 - Kontuzje na stoku

Urazy kolan, stóp, ramion, nadgarstków, kręgosłupa – to najczęściej odnotowywane kontuzje narciarzy i snowboardzistów. Do większości z nich nie dochodzi w czasie jazdy, ale w czasie przerw. Wynika to z mniejszego skupienia w takich momentach na bezpieczeństwie. Kiedy się zatrzymujesz, stwarzasz ryzyko, że któryś z narciarzy na ciebie najedzie lub dojdzie do skrzyżowania nart. Poniższa grafika przedstawia listę najczęstszych kontuzji, do których dochodzi na stoku.

Trzeba pamiętać o tym, że jazda na nartach to sport wymagający odpowiedniego przygotowania motorycznego. Długość i charakter treningu należy dopasować do wieku oraz trybu życia. Taki trening ma przede wszystkim wzmocnić i uelastycznić mięśnie, ścięgna oraz wiązadła.

Zasada 2 - Dobrze dobrany sprzęt – warunek bezpiecznej jazdy na stoku

Aby jazda na nartach była bezpieczna, sprzęt, z którego korzystasz, musi być dobrze dobrany do twojego wieku, umiejętności oraz predyspozycji fizycznych.

Narty.  Najlepiej nabyć w dobrym sklepie sportowym, gdyż możesz liczyć na fachową poradę sprzedawcy. Wybór możesz także skonsultować z bardziej doświadczonymi narciarzami lub instruktorem jazdy. Ogólnie przyjęta zasada mówi o tym, że dla zachowania odpowiedniej stabilności oraz wygody, narty powinny liczyć 5-15 cm mniej niż wzrost jeżdżącego. Kolejna ważna kwestia to siła wiązań. Musi być dobrana przez doświadczonego serwisanta, gdyż zbyt mała grozi wypięciem nart w najmniej oczekiwanym momencie, a zbyt duża sprawi, że narta nie wypnie się czasie upadku, co często prowadzi do poważnej kontuzji.

Buty narciarskie. Najważniejsze, by były wygodne, gdyż spędzisz w nich sporo czasu. Zwróć uwagę na to, by nie okazały się zbyt luźne. Sprawdź, czy możesz swobodnie poruszać palcami w obuwiu. Nie wybieraj modelu zbyt luźnego w obrębie kostki czy pięty, gdyż narażasz się na kontuzję stawu skokowego. Sprawdź także twardość obuwia. Ogólny podział to ten na buty miękkie, średnie oraz twarde. Pierwsze z nich są dedykowane osobom początkującym, gdyż pozwalają na większą kontrolę nad jazdą, obniżają także ryzyko kontuzji.

Kijki. Dobór długości nie jest kłopotliwy. Wystarczy włożyć buty i narty, by sprawdzić, jaka długość kijków będzie odpowiednia. Kiedy trzymasz je w dłoniach, wystarczy ocenić, czy są na tyle długie, by między ramieniem a przedramieniem powstał kąt prosty.

Kask narciarski. Upadek na śnieg, zderzenie z innym narciarzem lub przeszkodą – to niestety częsty widok na stoku. Jeśli Twoja głowa nie będzie należycie zabezpieczona, może to doprowadzić do poważnego urazu. By go uniknąć, musisz założyć kask. Powinien być dobrze dopasowany do kształtu głowy, wyściółka lekka, a konstrukcja trwała, odporna na uszkodzenia oraz zarysowania.

Gogle narciarskie. Trzeba pamiętać, że zjazdy często odbywają się w trudnych, a czasem nawet w ekstremalnych warunkach dla oczu. Biały śnieg, mocne promienie UV oraz wiatr sprawiają, że łatwo o pogorszenie wzroku. Koniecznie więc dla własnego bezpieczeństwa zainwestuj w gogle narciarskie z filtrem UV.

Jak się ubrać do jazdy na nartach? Przede wszystkim warstwowo. Najlepszym wyborem jest odzież sportowa przeznaczona właśnie do aktywności na stoku. Dzięki dobrej jakości materiałom zapewni ciału ochronę przed wiatrem, a także pozwoli uniknąć nieprzyjemnego uczucia potu na plecach w czasie zjazdów. Dzięki temu możesz uniknąć zarówno przegrzania, jak i przemarznięcia i poczuć się komfortowo bez względu na panujące na zewnątrz warunki atmosferyczne.

Odzież termoaktywna (bluza i spodnie) – to warstwa ubrań najbliższa ciału, o zredukowanej liczbie szwów, co zapobiega otarciom oraz pozwala utrzymać ciepło i odprowadzić wilgoć na zewnątrz.

Bluza lub polar – element odzieży zakładany na bluzę termoaktywną, stanowi dodatkową warstwę gwarantującą ciepło, szczególnie w wyjątkowo mroźne dni.

Kurtka narciarska damska albo męska oraz spodnie narciarskie – warstwa zewnętrzna, która zapewnia bezpośrednią ochronę przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak śnieg, deszcz, wiatr. Zewnętrzna warstwa jest wodoodporna, co pozwala uniknąć przemoczenia i dostania się wilgoci do wewnętrznych warstw odzieży.

Akcesoria dodatkowe. Oprócz bazowych warstw odzieży potrzebujesz także dodatków, które ochronią przed chłodem i otarciami ważne części ciała, takie jak rękawiczki narciarskie, szczególnie te z regulacją na rzep, a także ciepła czapka, komin lub szal. Nie zapomnij też o skarpetach narciarskich, które mają specjalne wzmocnienia strefy palców oraz pięty.

Zasada 3 - Dekalog narciarza

Zimą miłośników białego szaleństwa nie brakuje na stokach, a na trasach robi się tłok. Musisz więc zachować szczególną ostrożność i zadbać o bezpieczeństwo swoje oraz innych narciarzy i snowboardzistów. Sprawdź 10 zasad zachowania na stoku, które obowiązują na całym świecie.

1. Wzgląd na inne osoby

Zawsze zachowuj się tak, by nie stwarzać zagrożenia dla siebie i innych. Pamiętaj, że jesteś odpowiedzialny za działanie sprzętu, z którego korzystasz na stoku.

2. Sposób jazdy na nartach i snowboardzie oraz panowanie nad szybkością

Zjeżdżaj tak, by w razie konieczności móc wykonać manewr skrętu czy zatrzymania. Jedź zawsze z prędkością, która jest dopasowana do stanu trasy, warunków atmosferycznych oraz twoich umiejętności. Rozwijanie nadmiernych prędkości i brak opanowania na nartach często prowadzą do niebezpiecznych w skutkach kolizji. Szczególnie jeśli widoczność na stoku jest ograniczona, poruszaj się wolniej.

3. Wybór kierunku jazdy

Jedź takim torem jazdy, który nie będzie stwarzał ryzyka kolizji z innym narciarzem na stoku. Pamiętaj, że w mocy jest zasada pierwszeństwa, która przysługuje osobie znajdująca się poniżej.

4. Wyprzedzanie

Możesz wyprzedzać inne osoby na stoku zarówno z prawej, jak i z lewej strony, ale pamiętaj, by zachować odległość, która nie będzie ograniczała swobody ruchów osoby, którą wyprzedzasz. Jako wyprzedzający jesteś odpowiedzialny za skutki wykonania manewru wyprzedzania aż do momentu jego zakończenia.

5. Ruszanie z miejsca i poruszanie się w górę stoku

Kiedy zaczynasz zjazd, musisz sprawić, patrząc zarówno w górę, jak i w dół, czy nie stwarzasz niebezpieczeństwa dla siebie lub innych. Kiedy niespodziewanie włączysz się do ruchu, możesz spowodować wypadek.

6. Zatrzymanie na trasie

Jeśli nie jest to konieczne, nie zatrzymuj się na trasie. Jest to szczególnie ważne w warunkach ograniczonej widoczności oraz w miejscach zwężeń. Jeśli upadniesz, o ile to możliwe, staraj się w miarę sprawnie usunąć z trasy.

7. Podchodzenie oraz schodzenie na nogach

Jako narciarz powinieneś podchodzić jedynie bokiem trasy, a przy braku dobrej widoczności, zupełnie zrezygnować z wchodzenia na trasę pieszo. Ta sama zasada dotyczy narciarzy, którzy schodzą w dół pieszo. Ślady butów odciśniętych w śniegu to również zagrożenie dla jadących.

8. Przestrzeganie znaków narciarskich

Jako narciarz jesteś zobowiązany do przestrzegania znaków, które zostały zamieszczone na trasie.

9. Wypadki

Masz obowiązek udzielić pomocy poszkodowanemu, jeśli znajdujesz się w pobliżu.

10. Obowiązek ujawniania tożsamości

Bez względu na to, czy jesteś sprawcą wypadku, świadkiem czy poszkodowanym, musisz podać swoje dane osobowe.

Rozgrzewka. Potrzebujesz odpowiedniego przygotowania motorycznego do jazdy. Stretching dynamiczny, czyli ruchy skrętne tułowia, wymachy rąk oraz nóg to dobre ćwiczenia na początek Poświęć choć 15 minut na ich wykonanie, by uniknąć sztywności w stawach, szczególnie w trakcie niskich temperatur. A po zakończeniu zjazdów dobrym wyjściem jest rozciąganie statyczne.

Dopasuj aktywność do warunków atmosferycznych. To jeden z tych czynników, na które nie masz wpływu, ale za masz wpływ na swoje zachowanie. Silny wiatr, opady, mgła i niskie temperatury podnoszą ryzyko kontuzji, więc miej to na uwadze.

Nie forsuj organizmu do granic możliwości. Pierwszego dnia pokusa, by spędzić jak najwięcej czasu na stoku, jest duża. Nie ulegaj jej jednak. Rób sobie przerwy, pamiętaj o odpowiednim odżywianiu i regeneracji.

Miej przy sobie zawsze naładowany telefon komórkowy. Bez względu na to, jak wytrawnym jesteś narciarzem, zawsze miej przy sobie telefon komórkowy, najlepiej w wewnętrznej kieszeni, by nie uległ uszkodzeniu. W razie potrzeby będziesz mógł w każdej chwili uzyskać potrzebną pomoc.

Dostosuj się do zasad i poleceń. Dotyczy to zarówno zasad ogólnych, jak i tych panujących w konkretnym miejscu, w którym wypoczywasz. Pamiętaj, że na stoku obowiązuje zakaz picia alkoholu.

By wypad na narty lub snowboard móc zaliczyć do udanych, pamiętaj o bezpieczeństwie. Nie jesteś na stoku sam, a jeżdżąc agresywnie, stwarzasz ryzyko nie tylko dla siebie, ale także dla innych. Przygotuj swój sprzęt i odzież narciarską, a na stoku pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa. Dzięki temu w pełni wykorzystasz swój urlop na wypoczynek, będziesz mógł podziwiać piękne trasy i cieszyć się z udogodnień i atrakcji, które oferuje ośrodek narciarski i lokalni mieszkańcy.